اسکلت فلزی سازهای مناسب برای سازههای بلند است؛ ولی با اسکلت بتنی تعداد محدودی طبقات را میتوان اجرا کرد.
ماندگاری و استحکام بالای فولاد موجب میشود از اسکلت فلزی زمان زیادی بهره برداری شود که این شرایط برای اسکلت بتنی قابل ذکر نیست.
اجرای سازه فولادی یا اسکلت فلزی آسان است و قابلیت اجرای آن سرعت بالایی دارد. نیاز به زمان برای گیرش بتن و اجرای مرحله بعدی زمان زیادی را برای اجرای اسکلت بنتی طلب میکند.
وزن سازهای که با اسکلت فلزی ساخته شده است نسبت به سازهای که با اسکلت بتنی ساخته شده است بسیار زیاد کم است که از مزیتهای آن به شمار میآید و در کل باعث کاهش وزن ساختمان میشود.
فولاد یک ماده همگن است و تحت نظارت دقیق در کارخانه ساخته میشود ولی بتن در کارگاه تولید میشود و همگنی آن به اندازه فولاد نیست.
از آنجایی که فولاد نسبت به بتن خاصیت ارتجاعی دارد، لذا سازههای فولادی یا ساختمانهای با اسکلت فلزی در برابر نیروهایی فشاری بزرگ مانند انفجار و نیروهای جانبی مانند زلزله مقاومت زیادی دارند.
مراحل اجرای اسکلت فلزی ساختمان دو طبقه
در ادامه به ارائه اطلاعاتی در زمینه نحوه اجرا و مراحل اجرای اسکلت فلزی در ساختمانهای چند طبقه پرداخته شده است که توجه شما را به آن جلب میکنم.
گودبرداری
گودبرداری مرحلهای است که چه در سازههای فولادی و چه در سازههای بتنی باید اجرا شود. اصولاً گودبرداری تا رسیدن به زمین بکر انجام میگیرد و برای سازههایی که طبقه زیر زمین در آنها ساخته میشود، گودبرداری بیشتر نیز انجام میشود.
بتن ریزی (بتن مگر)
پس از گودبرداری و نمونه برداری از خاک و انجام آزمایشات مکانیک خاک، نوبت به بتن ریزی میرسد. این بتن ریزی به منظور حفاظت از بتن پی و ایجاد یک سطح صاف برای ادامه روند ساخت، انجام میشود.
بتن مگر همانطور که گفته شد، باید یک سطح صاف برای ادامه کار را فراهم کند به همین دلیل از عیار سیمان کمی برخوردار است تا بتواند به راحتی روان شود و سطوح را بپوشاند و در نهایت سطح صافی به دست دهد.
آرماتور بندی
پس از مرحله اجرای بتن مگر و نگهداری از آن، نوبت به آرماتوربندی میرسد. آرماتور بندی در هر دو سازههای بتنی و فولادی مشاهده میشود و یک ضرورت است.
پس از آرماتوربندی، مشخص کردن جای صفحات نصب ستونها و قالب گیری انجام میشود. این مرحله در دو نوع سازه تفاوتی ندارد. لازم به ذکر است که آرماتور بندی باید طبق اصول استاندارد مقررات ملی ساختمان صورت گیرد.
بتن ریزی (بتن پی)
پس از آرماتور بندی و قالب گیری، عملیات بتن ریزی آغاز میشود. این مرحله از بتن ریزی به منظور اجرای پی انجام میشود. بتن مورد استفاده از آنجایی که حجم کمی دارد، میتواند در کارگاه آماده شود و یا از شرکتهای بتن سازی خریداری شود. در هر صورت پیش از اجرای بتن، باید میکسر باید به خوبی بتن را مخلوط کرده باشد تا از همگن بودن بتن اطمینان پیدا کنیم.
بتن در این مرحله باید از فاصله نزدیک روی آرماتورها ریخته شود و پس از هر مرحله بتن ریزی باید با ویبراتور، عملیات مخلوط و همگن کردن انجام شود. به منظور عدم خوردگی بتن و ایجاد ترک باید سطح آن مرطوب نگه داشته شود که به این مرحله نگهداری از بتن گفته میشود. پس از گیرش اولیه بتن، قالبها از آن جدا میشوند و روند نگهداری و مرطوب کردن بتن ادامه پیدا میکند.
صفحه گذاری
صفحه گذاری فرایندی است که در آن صفحات فولادی که تیرها روی آنها سوار میشوند، بر روی آرماتورهای مخصوص محکم میشوند. بخشی از عملیات صفحه گذاری که هواگیری نام دارد، در زمانی که بتن هنوز کامل خشک نشده است انجام میشود.
در مرحله هواگیری مقدار زیادی بتن شل زیر صفحات فولادی ریخته میشود و سپس صفحات در جای خود با فشار پیچ میشوند تا هیچ فضای خالی در زیر صفحات باقی نماند.
لازم به یاد آوری است که وجود فضای خالی زیر صفحات، باعث میشود زمانی که ستونها اجرا میشوند با افزایش وزن، نشستی در ستونها اتفاق بیفتد، به همین منظور از بتن شل زیر آنها برای هواگیری استفاده میشود.
اجرای ستونها
برای اجرای ستونها از تیر آهن استفاده میشود که به کارخانه سفارش داده میشود. برای اجرای ستونها ابتدا ارتفاع ستون را اندازه گیری کرده و تیر آهنها را به مقدار مورد نیاز در میآورند و سپس تیرآهنهای با شمار کمتری را با استفاده از صفحات فلزی برای اجرای طبقه دوم به تیر آهنهای طبقه اول جوش میدهند. این کار برای کاهش بار مرده ساختمان و کاهش ضخامت ستونها انجام میشود.
وقتی تیرها آماده شدند، با استفاده از جرثقیل به صورت عمودی در میآیند و در محل خود یعنی صفحات فلزی که در مرحله آرماتور بندی و صفحه گذاری، برای این کار آماده شده بودند، محکم میشوند. اتصال ستون به صفحه معمولاً با روش جوشکاری یا پیچ مهره انجام میشود. نا گفته نماند که در روی صفحات نیز از قبل نبشیهایی به منظور اتصال بهتر ستون به صفحه پیچ داده شدهاند.
اجرای تیرها
تیرها قطعات فلزی بلندی هستند که ستونها را به هم وصل میکند و در ادامه روند کار با اجرای عملیات تیرچه ریزی، کف یا سقف سازه روی تیرها سوار میشود. تیرآهنی که برای تیرها استفاده میشود متفاوت از تیرآهنی است که برای ستونها استفاده میشود.
برای اجرای تیرها ابتدا تیرها را به منظور ایجاد مقاومت بیشتر به صورت لانه زنبوری در میآورند. در این مرحله با استفاده از شابلون و دستگاه برش هوا گاز، برشهایی به شکل شش ضلعی روی بدنه تیرآهن در فواصل مشخص ایجاد میکنند تا مقاومت تیر را افزایش دهند، سپس از صفحات شش ضلعی باقیمانده برای اتصال تیر به ستونها استفاده میشود.
اجرای بادبندها
میتوان گفت که آخرین مرحله از اجرای اسکلت فلزی اجرای بادبندها است. معمولاً برای اجرای بادبندها از ناودانیهای جفت و تک استفاده میشود و به صورت ضربدری از محل اتصال ستون و تیر به هم به محل اتصال ستون و تیر بعدی وصل میشود.
در انتها نیز در محل تقاطع بادبندها از صفحات فلزی به منظور مقاومت هرچه بیشتر اسکلت در برابر نیروهای جانبی استفاده میشود. البته اجرای بادبندها ریز جزئیات و نکات اجرای خاص خود را دارد که طرح این موضوع در این مبحث نمیگنجد.
سخن آخر
در انتها نیز پس از اجرای بادبندها و نصب پلههای بین طبقات اجرای اسکلت فلزی ساختمان دو طبقه به پایان میرسد و در ادامه با تیرچه ریزی و اجرای سقف و سپس دیوار کشی عملیات سفت کاری آغاز میشود.
