اسکلت فلزی سوله سازه‌ای است که از آن برای ساخت سالن‌های ورزشی، کارخانه، انبار، مراکز بزرگ و غیره استفاده می‌شود. سوله‌های فلزی غالبا از جنس فولاد است و استحکام بالایی دارند. اجزای اسکلت فلزی از طریق جوشکاری یا پیچ و مهره به یکدیگر متصل می‌شوند.

استحکام بالا، اجرای آسان، سرعت بخشیدن به فرایند ساخت و ساز از جمله عواملی هستند که به موجب آن‌ها استفاده از سازه فلزی سوله گسترش یافته است. در ادامه قصد داریم به بررسی انواع سازه‌ فلزی سوله بپردازیم. اگر تا انتهای این مطلب از سامان دژ با ما باشید از طراحی سوله تا نصب و اجرای آن همراه شما خواهیم بود.

معرفی انواع اسکلت فلزی سوله

اسکلت فلزی سوله انواع مختلفی دارد که هر یک دارای ویژگی‌های متمایزی هستند. انواع سوله فلزی به شرح زیر است:

سوله فلزی خرپایی

اسکلت فلزی سوله خرپایی یکی از انواع اسکلت فلزی پیش ساخته است که ساختار پیچیده‌ای دارد. اسکلت سوله خرپایی در مقایسه‌ با سایر انواع اسکلت‌های فلزی کاربرد بیشتری دارد. چرا که در کنار وزن سبک، ویژگی‌های منحصربه‌فردی نیز دارد.

در اسکلت سوله خرپایی بسته به نیاز در انواع سقف شیبدار، قوسی و غیره تولید می‌شوند. استحکام بالا، امن بودن، آماده سازی در مدت زمان کوتاه و سرعت بالا اجرا از مزایای سازه‌ فلزیسوله به شمار می‌روند. به همین دلیل این اسکلت اغلب در ساخت پروژه‌های تحت فشار کاربرد دارد.

سوله فلزی تیر ورقی

سوله تیر ورقی یکی از قدیمی‌ترین انواع اسکلت فلزی کاربردی سوله است. این اسکلت نام‌های دیگری نیز دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به سوله سنگین، سوله صنعتی و سوله قدیمی اشاره کرد. استفاده از اسکلت فلز تیر ورقی به علت وزن سنگین و هزینه بالا چندان رایج نیست.

سوله‌ یو بی ام (UBM)

اسکلت فلزی یو بی ام تنها در چند سال اخیر در کشور ایران مورد استفاده قرار گرفته است. متریال به کار رفته در ساخت اسکلت این سوله متفاوت از سایر اسکلت‌های فلزی دیگر است. سوله یو بی ام به واسطه ورق گالوانیزه ساخته می‌شود.

در این فرایند ورق‌های گالوانیزه را به واسطه دستگاه مخصوصی به یکدیگر متصل می‌کنند. اسکلت این سوله فلزی نسبت به سوله خرپایی و تیر ورقی قیمت کمتری دارند. عدم امکان اجرا در چند طبقه و محدودیت دهانه از جمله معایب اسکلت فلزی یو بی ام به شمار می‌روند.

اجزای سوله فلزی؛ بخش‌های مختلف اسکلت فلزی سوله کدام است؟

پیش از آنکه بخواهیم به سراغ ساخت و اجرای سازه‌ فلزی سوله برویم، باید طراحی سوله را با دقت بالا انجام دهیم. در طراحی سوله فلزی از اجزای مختلفی استفاده می‌شود. برخی از اجزای به کار رفته در اسکلت فلزی سوله عبارتند از:

• ستون وال پست: وال پست‌ها از اجزای سوله فلزی هستند که وظیفه نگهداری از دیوار را بر عهده دارند. از وال پست با عنوان ستون‌های فرعی نیز یاد می‌شود. ستون وال پست در مهار نیروی ناشی از جریان باد نقش دارند.
• بادبند: در فرایند ساخت و اجرایسوله فلزی از دو نوع بادبند استفاده می‌شود. بادبند بدنه و بادبند سقف از بادبندهای سوله هستند.
• استرات: این بخش از اجزای سازه فلزی سوله قاب‌های سوله را به یکدیگر متصل می‌کنند. علاوه‌براین نسبت به فشار طولی مقاوم هستند.
• ستون: ستون مهم‌ترین جز اسکلت فلزی است. به طور معمول ستون‌ها از تیر ورق ساخته می‌شوند. این اجزا در ایجاد مقاومت سازه سوله نقش دارند.
• رفتر: رفترها در انتقال بار به ستون‌ها نقش دارند. در واقع به کاهش بار وارده شده به ستون‌ها کمک می‌کنند.
• نبشی سینه بند: نبشی سینه بند در انتقال نیروی به پولین نقش دارد.
• پیچ و مهره: اجزای مختلف سازه سوله با پیچ و مهره به یکدیگر متصل می‌شوند.

منظور از سگراد در سوله فلزی چیست؟

سگراد یا همان سقف قوسی گرد یکی از محبوب‌ترین انواع سقف‌ها در طراحی و ساخت سوله‌های فلزی است. این نوع سقف به دلیل شکل منحنی و خاص خود، علاوه بر ایجاد ظاهری زیبا و مدرن، ویژگی‌های کاربردی قابل توجهی دارد. در ادامه به بررسی مزایا و کاربردهای سقف سگراد در سوله‌های فلزی می‌پردازیم.

مزایای سقف سگراد در سوله فلزی

1. افزایش استحکام سازه: طراحی قوسی سقف سگراد به توزیع یکنواخت بارهای وارده، مانند بار برف و باد، کمک می‌کند. این ویژگی باعث افزایش پایداری و استحکام سازه در شرایط مختلف جوی می‌شود.

2. کاهش مصرف مصالح: در مقایسه با سقف‌های مسطح یا شیب‌دار سنتی، استفاده از سقف قوسی می‌تواند مصرف فولاد و مصالح دیگر را کاهش دهد، زیرا ساختار قوسی نیاز به ستون‌های کمتر و سبک‌تر دارد.

3. زیبایی معماری: سقف سگراد با طراحی خاص خود جلوه‌ای مدرن و جذاب به سوله می‌بخشد که می‌تواند در پروژه‌های صنعتی، تجاری یا حتی ورزشی، جنبه بصری ساختمان را تقویت کند.

4. تهویه طبیعی و کاهش گرما: شکل منحنی این سقف به تهویه طبیعی و جریان هوا کمک کرده و باعث کاهش دمای داخلی سوله می‌شود.

کاربردهای سقف سگراد

• سوله‌های ورزشی: طراحی قوسی سقف سگراد برای سالن‌های ورزشی مناسب است، زیرا فضای داخلی بیشتری برای فعالیت‌های مختلف فراهم می‌کند.
• سوله‌های صنعتی: در کارخانه‌ها و انبارها، استفاده از این نوع سقف باعث ایجاد فضای بیشتر برای تجهیزات و ماشین‌آلات می‌شود.
• سالن‌های نمایشگاهی و تجاری: سقف سگراد می‌تواند نمایشی از طراحی مدرن باشد و فضای بزرگ و جذابی را ایجاد کند.

نکات مهم در استفاده از سقف سگراد

برای بهره‌برداری بهینه از سقف سگراد در سوله‌های فلزی، باید به عواملی همچون کیفیت مواد اولیه، طراحی اصولی و استاندارد، و اجرای صحیح توسط تیم‌های متخصص توجه شود. انتخاب مناسب نوع قوس و ضخامت مصالح نیز نقش مهمی در دوام و عملکرد سقف ایفا می‌کند.

این نوع سقف، با تلفیق زیبایی، کارایی و اقتصادی بودن، گزینه‌ای ایده‌آل برای انواع پروژه‌های صنعتی و تجاری است.

مراحل نصب و اجرای سوله فلزی در 3 قدم کلی

فرایند اجرای اسکلت فلزی سوله تفاوت چندانی با اجرای اسکلت فلزی ساختمان ندارد. پی ساز شروع اجرا اسکلت سوله کامل بودن تجهیزات مورد نیاز، کیفیت مصالح و عملکرد آن‌ها باید مورد ارزیابی قرار گیرد. بررسی این موارد به عهده تیم اجرایی است.

اجرای سازه‌ فلزی فرایندی چند مرحله‌ای است. این مراحل به ترتیب عبارتند از:

قدم اول: نصب فریم اصلی

فریم اصلی شامل ستون و رفتر است.

• ستون: تعداد ستون در سازه‌ فلزی سوله در تعیین ظرفیت باربری اسکلت سوله نقش دارد. در فرایند نصب ستون توکه به موقعیت، راستای قرارگیری ستون و تراز بودن آن حائز اهمیت است. نصب ستون به واسطه جرثقیل انجام می‌شود‌.
• رفترها: رفترها در اتصال بخش‌های مختلف اسکلت سوله فلزی نقش دارند. رفترها در واقع قاب‌هایی هستند که از داخل سوله به خارج سوله نصب می‌شوند.

قدم دوم: نصب پوشش سقف و دیوارها

• پوشش سقف: در این مرحله پالت‌های مناسب برای پوشش سقف به واسطه جرثقیل بر روی پرلین‌ها نصب می‌شوند.
• پوشش دیوار: مطابق با طراحی انجام شده، دیوارهای اسکلت فلزی سوله با مطالحی همچون بلوک سیمانی، بلوک گچی و غیرت پوشیده می‌شود.

قدم سوم: کنترل نهایی پروژه

پس از فرایند نصب و اجرای سازه‌ فلزی سوله، بررسی کلیه اقدامات انجام شده جهت رفع نواقص احتمالی ضرورت دارد.

مزایای ساخت اسکلت‌ فلزی سوله چیست؟

سازه‌ فلزی سوله به دلیل جنس، ساختار و نوع نصب مزایای متعددی دارد. برخی از مزایای آن به شرح زیر هستند:

• مقاومت بالا در برابر نیروی باد، زلزله و غیره
• قابلیت اجرا برای سازه‌های مرتفع
• سرعت اجرای بالا
• وزن پایین سوله
• فونداسیون سبک
• طول عمر بالا
• انعطاف پذیری
• نصب آسان

کاربرد اسکلت فلزی سوله؛ از اسکلت سوله فلزی برای چه مواردی استفاده می‌شود؟

اسکلت‌های فلزی سوله استفاده‌های مختلفی دارند. از جمله کاربردهای این سازه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

مکان‌های مذهبی

است تا به حال به نوع ساخت و ساز مساجد و حسینیه‌ها توجه کرده‌اید؟ ساختمان حسینیه و مساجد با استفاده از اسکلت فلزی ساخته می‌شوند. هزینه مقرون به صرفه، قابلیت گسترش سازه و اجرای آسان ویژگی‌هایی هستند که این سازه را برای ساخت اماکن مذهبی مناسب کرده‌اند.

سوله سالن ورزشی

سالن‌های ورزشی به منظور فراهم کردن فضای مناسب در متراژ بالا ساخته می‌شوند. به همین دلیل اغلب ساخت سالن‌های ورزشی با استفاده از سازه‌ فلزی سوله صورت می‌گیرد. این سالن‌ها غالبا سقف بلندی نیز دارند.

سوله تجاری

سازه‌ فلزی سوله یک گزینه مناسب برای اجرای پروژه‌های ساخت مراکز تجاری مانند بیمارستان، نمایشگاه، پارکینگ، مراکز خرید و غیره است. چرا که مدت زمان تکمیل پروژه را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد.

سوله‌ کارخانه صنعتی

کارخانه‌ها به علت استفاده از تجهیزات بزرگ باید فضای بزرگی داشته باشند. از این رو سازه‌ فلزی در ساخت آن‌ها کاربرد دارد.

سوله انبار

سوله انبار مکانی است که محصولات مختلف اعم از تجهیزات صنعتی، محصولات کشاورزی و غیره در آن نگهداری می‌شود.

آشیانه هواپیما

این اسکلت در ساخت آشیانه هواپیما کاربرد گسترده‌ای دارد. استحکام سازه فلزی در حفظ ایمنی و امنیت آشیانه هواپیما حائز اهمیت است.